آیا سازشی در کاراست؟

 آیا سازشی در کاراست؟

دوهفته است که از پیش نویس نهائی هماهنگ کننده اتحادیه اروپا به ایران می گذرد و همه منتظرپاسخ نهائی ایران هستند. حتی اولیانوف متحدنزدیک ایران امروز فردا می کند. سخنانی که مقامات رسمی و دست اندرکار می گویند همانطور که سخنگوی وزارت خارجه ایران به تازگی مطرح ساخت، گرچه مدعی است هنوز بررسی کامل و پاسخ نهائی کامل نشده است، اما از پیشرفت و  رضایت نسبی ایران سخن گفته است. 

این پیام های خوشبینانه در سخنان برخی نمایندگان مجلس یا مشاورسانه ای هیئت مذاکره کننده ایران نیز بدرجاتی منعکس هستند.  در حالی که بخش های تندروتر چون کیهانیان و غیره پیش نویس را که شامل تضمین هایی توسط بایدن برای سرمایه گذاران در ایران حتی اگر از برجام بیرون بیایند و یا وعده رفع و رحوع پرونده پادمان و موکول کردن بررسی برخی موضوعات موردمجادله چون نام سپاه در لیست تروریسم به پس از توافق  اولیه است. البته ناگفته نماند که بیش از ژست ظاهری، در اساس رژیم چندان تمایل واقعی به مذاکره پیرامون سپاه نداشته است. چون خوب می داند وقتی که قرارنیست رفتارسپاه تغییر کند، مذاکره جدی هم حول آن بی معنا خواهد بود. دولت رئیسی که پس از یکسال با بیلان کاملا ورشکسته وعده هایش و با نارضایتی و خشم گسترده جامعه و برخی  فشارهای درون سیستم وغیره مواجه شده، کلا رژیم را واداشته است که به نوعی مصالحه نیم بندی درهمین دوره با بایدن که پایش لنگ است و پیش از انتخابات میان دوره ای که محتمل است جمهوری خواهان با تصرف کنگره با فشاربیشتر به بایدن مانع هرگونه سازشی شوند، کنار بیایند. ضمن آنکه از فشارنارضایتی عمومی به اصول گرایان بدلیل بیلان یک ساله اشان اندکی بکاهد. البته ناگفته نماند که رژیم با نزدیک کردن خود به لبه طغیان هسته ای در اوج ضعف اقتصادی و سیاسی و ریزش پایگاه های حمایتی ش و نارضایتی عمومی، اهرم مهمی برای بازی و امتیازگرفتن بدست آورده است که از آن به نحو احس استفاده کرده و می کند. حتی اگر توافقنامه جدید هم پس از صورت گرفتن اجرائی نشود و شکست بخورد در نقطه ای قرار دارد که به سرعت می تواند خود را به همین نقطه گریزهسته ای برساند. دولت بایدن هم بدلیل مسائل داخلی و شکاف های بزرگ جامعه آمریکا و طبقه سیاسی آن و هم مساله بحران جهانی از جمله جنگ اوکراین و نیز تشدید بحران آمریکا وچین به عنوان رقیب اصلی اش و بحران اقتصادی و تورم و سوخت و غیره مایل نیست که در چنین شرایطی یک جبهه جدید و خطرناک با ایران که به نحومحسوسی با روسیه و چین نزدیک شده است و با نتایج نامعلوم در منطقه حساس و بحرانی خاورمیانه بازکند. ترجیح می دهد بجای پلن ب از هما پلن آ ستفاده کند. ضمن آن که خطررانده شدن ایران به سوی تسلیحات هسته ای که رژیم ایران رسما با چنین ورقی بازی می کند (خرازی و رئیس سازمان هسته ای و تهدیدهای پاسداران و....) که جلوگیری از آن برای آمریکا جهت برقراری مجددنظارت بر فعالیت های هسته ای رژیم اهمیت ویژه دارد. همه میدانند از جمله خودطرفین و اروپا و غیره که این توافق در شرایطی چنین نامتعین و آشفته از هرلحاظ، در ذات خود شکننده و ناپایدار بوده و ممکن است دیرپا نباشد. اما هرکدام به نحوی به چنین توافق موقتی نیاز دارند و البته آن، مخالفان فعال خود را چه در آمریکا و چه در منطقه و اسرائیل و یا ایران هم دارد. در درون نظام همچنان که یادداشت کیهان هم مؤیدآن است شکاف بزرگی وجود دارد که طبعا در ریزش پایه حمایتی  رئیسی در میان تندروها بی تاثیر نخواهد بود.

طی چندروزآینده به زودی تصمیم نهائی رژیم روشن خواهد شد. گرچه اکنون هم تاحدی روشن است و تأخیرافکنی رژیم هم احتمالا برای آن است که حمل بر ضعف و رضایت کامل نشود و موجب  افزایش قدرت چانه زنی شده و انتظارات طرف های مذاکره را بالا نبرد. رژیم هم خوب می داند که رویهمرفته در شرایطی که جوترورها و تهدیدهای مرتبط با او از سلمان رشدی تا دیگر مقامات آمریکائی چون جان بولتن و .. و یا مخالفان ایرانی و یا دادن پهبادها به روسیه و فعالیت های منطقه ای ش وغیره مطرح است خودغرب هم در موقعیت ضعیفی قرارداشته و نیاز به سازش دارد و بنابراین می شود در شرایطی که بهای نفت و سوخت هم بالاست و اروپا وغرب و شخص بایدن هم با توجه به تورم بی سابقه آمریکا بویژه در آستانه  انتخابات نیاز به کنترل و کاهش آن دارد می توان امتیازات بیشتری در قیاس با شرایط عادی بدست آورد. مسأله اصلی رژیم آن است که چگونه این سازش را با توجه به شعارها و سیاست های ضدآمریکائی ش از نظر تبلیغاتی و از جمله ژست سازش ناپذیری که رهبری نظام  بخود گرفته و می گیرد توجیه کند. اما بهرحال رژیم هم می اندیشد که مزایای آن ازجمله پرکردن صندوق خالی رژیم و یا کاهش نرخ ارزها که از هم اکنون با این سیگنال ها خود را نشان داده است و ایجاد باصطلاح امید در بازار و کسب و کار و  در بخش هایی از مردم و غیره بر معایبش می چربد... مهم آن است که اگر بخواهد سازشی بکند اکنون در دوره پیشاانتخابات آمریکا و با امتیازاتی نصفه و نیمه ای که گرفته است بهترین زمان است.... با این همه در موردرژیمی مثل حاکمیت ایران بر پایه عقلانیت نرمال و استاندارد نمی توان شرط بندی کرد و ممکن است هر لحظه طوفانی از گوشه ای وزیدن گرفته و همه کاسه و کوزه ها را به هم بریزد. نهایتا بویژه در دولت حاضر همه چیز به منویات درونی خامنه ای  مرتبط می شود. 

 

کیهان: زمزمه توافق به گوش می‌رسد

امیرعبدالهیان:

تا آخرساعت ۱۲ امشب جمع بندی خود را به اتحادیه اروپا می دهیم.

https://www.entekhab.ir/fa/news/690259

با توجه به پاسخ داده شده، دو چیزروشن شده است: رژیم هم چنان می خواهد مقداری چانه زنی کرده و امتیازات بیشتری بدست آورد. دوم به موازات آن از ورق تهدید یعنی داشتن پلن ب در برابرپلن دولت های غربی هم سخن آورده است تا آنها را از بحرکت در آ‌وردن مهره چه از آژانس به سوی قطعنامه و چه ازدرون برجام با ماشه هسته ای جلوگیری کند. من همچنان به این باورم که رژیم قصد پذیرش بازگشت کامل به برجام را ندارد. هم بدلیل بی ثباتی ذاتی جهان و داخل آمریکا که چیزمهمی به لحاظ اقتصادی و دیگر مزایا نصیب ش نخواهد شد و هم بدلیل آنکه رژیم قصدتغییربقیه سیاست های تحریک آمیز خود را ندارد.  بهمین در شرایط بی ثباتی و چشم اندازکنونی جهان به قدرت بازدارندگی هسته ای می اندیشد. و نمی مانورهای سازش مسیرآن را بهم بزند. از این رو با یک بازی پیچیده سعی می کند که به توافق های موقت امتیاز در برابرامتیاز برسد و بندهای غروب برجام را نیز مشمول مرور زمان کند.