!گره خوردن سرنوشت توافقنامه هسته ای ژنو با منازعات داخلی آمریکا
آیا سرنوشت توافقنامه ژنو بیشتر به شکاف و منازعات داخلی آمریکا
گره خورده است یا ایران؟ شکاف درآمریکا پیرامون مذاکرات هسته ای با ایران بالامی گیرد! تشدید
تضادهای درونی آمریکا به یک چالش جدی برای اجرای توافق های هسته ای و پیشبرد بعدی
مذاکرات تبدل شده است.
گزارش های جدید از افزایش تعداد طرفداران تصویب تحریم های بیشترعلیه ایران به عنوا ن شمشیری بربالای
سرمذاکرات
و بکارگیری آن درصورت شکست
مذاکرات ژنو حکایت دارند. و این علیرغم هشدارهای
مکررکاخ سفید در مورد پی آمدهای ناگوار چنین مصوبه ای در پیشرفت مذاکرات و اجرائی
کردن تواففات صورت گرفته، و تهدید های پیشین وی به وتوی آن بوده است. با این همه
افزایش تعدادطرفداران تشدید تحریم ها و خطرنزدیک شدن آن به دوسوم نمایندگان
سنا می تواند حربه وتو را نیزبی اثرسازد.
بیانیه شورای امنیت ملی کاخ سفید با لحنی
قاطع، از جدیدترین جلوه چالش جناح های درونی آمریکا حول این مسأله است. این بیانیه
به انتقاد شدید و قاطع ازسناتورها پرداخته و آنها را متهم به جنگ طلبی و حرکت
درجهت مخالف افکارعمومی مردم آمریکا برای حل و فصل صلح آمیزبحران هسته ای و مقابله
با سیاست اوباما منبی براولویت راه حل مسالمت بحران می کند. این بیانیه هم چنین
خاطر نشان می سازد که آنها با این کارخود مذاکرات و اجماع جهانی بوجود آمده
را با خطرشکست مواجه می سازند. ایجاد شکاف بین آمریکا وسایرقدرت ها بویژه اروپا
و قراردادن دولت آمریکا بین دوگزینه یا جنگ و یا تن دادن به تؤسعه سلاح
هسته ای درایران از مفادمهم این بیانیه است.
قبلا گمان می رفت که خطرشکست مذاکرات هسته ای بیشتر از
جانب ایران و جناح های افراطی درون آن باشد، اما اکنون معلوم شده است در حالی که خامنه ای
در تازه ترین موضع گیری خود مذاکره حتی با شیطان
را برای کاهش شر لازم و دارای برکاتی دانسته که ادامه هم خواهد یافت، معلوم شده که این خطر بدلائلی
بیش از آن که از صف بندی های درونی
ایران سرچشمه بگیرد نقدا از داخل آمریکا و شکاف
های عمیق آن سرچشمه می گیرد. البته
نشانه های "برکات الهی" که خامنه ای از آن سخن می گوید نباید برکسی
پوشیده باشد: تماس های تلفنی و سفرهای پی درپی هیأت های
پارلمانی و دیپلماتیک
اروپا به ایران و تماس ها و گفتگوهای مقدماتی شرکت های اروپائی و
ایران و بطورکلی شکافی که بین آمریکا و اروپا بوجودآمده
است و حمایت قاطع تر روسیه و چین و.. . از روند مذاکرات
بخوبی نشان دهنده ثمرات این «برکات الهی» است. امروزه حتی کسی مثل دبیرکل سازمان ملل هم دیگر مثل سابق
برای آمریکا تره خورد
نمی کند و برطبل تشدیدفشارها نمی کوبد ( و از جمله
برحضورایران در ژنو 2 تأکید می ورزد). گرچه نفوذ اسرائیل و نقش لابی نیرومند آن درآمریکا را درهمصداشدن تعداد زیادی از سناتورهای دمکرات و جمهوری خواه
نمی توان نادیده گرفت، اما واقعیت آن است که این صف آرائی درآمریکا فقط مربوط به ایران نیست، گرچه موردایران برجسته است، بلکه بسیارعمیق تر از آن است و حوزه های
گوناگون اقتصادی
و اجتماعی در داخل آمریکا و عرصه های متعددسیاست خارجی آمریکا را نیز دربرمی گیرد. بطورکلی اهرم اصلی جناح تندرو آمریکا در سطح جهانی
تکیه برسیاست یک جانبه گری با اتکاء به برتری اقتصادی و نظامی و موقعیت جهانی این
ابرقدرت است. اما واقعیت دیگرآن است که حوزه نفوذ و اقتدارآمریکا بدلیل پی آمدهای
چندین دهه بحران و شکل گیری قطب های اقتصادی و سیاسی متعدد پس از سقوط بلوک شرق
روزبروز افول کرده است و امروزه می توان گفت که درضعیف ترین نقطه خود قراردارد:
سوای چالش های افتصادی، جنگ با تروریسم – جنگ خاموش پس از فروپاشی- عملا
جهان و مخصوصا منطقه حساس خاورمیانه را نا امن ترکرده است و جاسوسی یک جانبه دولت
آمریکا حتی از متحدین اروپائی خود به یک چالش بزرگ تبدیل شده است. تحولات
خاورمیانه و حتی گردن کشی و خودمختاری مخدین وابسته ای چون عربستان و امارات و
یا نافرمانی کسی مثل کرزای و یا میدان داری ارتش مصر و شکست آمریکا در
سوریه و ... بخوبی نقش روبکاهش آمریکا در معادلات جهانی را نشان می دهد. امروزه
حتی انگلیس متحد وفادار و همیشگی آمریکا شاهد بودیم که درمورد سوریه چگونه
پارلمان آن کشور درآستانه حمله به سوریه با آن اعلام مخالفت کرد و
امروزه هیئت پارلمانی آن به سرپرستی جک استرا نسبت به سیاست افزایش
تحریم ها و تصویب آن به غرب و آمریکا هشدارمی دهد و او این دعدعه اروپائی ها را که
دیگر نباید با سیاست های ماجراجویانه موقعیت روحانی را، هم چون دوران
بوش دربرخورد با با مذاکرات مشابه و علیرغم تعلیق هسته ای داوطلبانه ایران، بباد
داد بازتاب می دهد. این واقعیت دارد که اروپا به جد تلاش دارد که تجربه دوران بوش
ونئوکان ها درمورد تعلیق غنی سازی ایران و قراردادن ایران درمحورشرارت
تکرارنشود. سیاستی که تا حدود زیادی دولت آمریکا و اوباما نیز پیگیرآن است
اما جناح دیگر درجهت مخالف آن است.
بطورکلی بحران های بویژه بی شمارمنطقه
خاورمیانه درشرایط کنونی امکان گشودن جبهه جدید جنگی را که می تواند بیش از پیش
کنترل منطقه را از چنگ آنها خارج کند، برای دولت های آمریکا و اروپا به
گزینه پرهزینه ای تبدیل کرده است. حکومت اسلامی هم از این تحولات دشواری های غافل
نیست و بهمین دلیل اعلام می دارد که بدون درنظرگرفتن نقش او این منطقه به سامان
نمی رسد و مثلا صراحت ابرازمی دارد که بدون حضوراو مذاکرات ژنو2 شکست خواهد خورد.
با چنین وضعیتی چندان گزافه نخواهد بود که
بگوئیم که پیروزی و شکست توافقنامه هسته ای تاحدزیادی به سرنوشت دعواهای درونی
آمریکا گره می خورد. خامنه ای هم با آگاهی به چالش ها درسخنان اخیرخودتلاش کرد که
به گوش مدافعان تحریم درآمریکا برساند که این تصورکه گویا رژیم ایران بخاطرتحریم
ها دست های خود را بالاکرده است تصورباطلی بیش نیست. *
بیانیه شورای امنیت کاخ سفید:
*- دراین مورد نگاه کنید به
مطلب: خامنه ای و سیاست هم به نعل و هم به میخ
No comments:
Post a Comment